DE NACHT DER GIRONDIJNEN, J. Presser De jonge geschiedenisleraar Jacques Suasso Henriques, Nederlands intellectueel van Portugees-joodse afkomst die zich zijn joods-zijn nauwelijks bewust is, komt in Westerbork terecht bij de OD. Deze uit joden bestaande ordedienst zorgt voor het samenstellen van de transporten en heeft zich zo tot werktuig van de Duitsers gemaakt in de hoop het eigen bestaan zo lang mogelijk te rekken. De leraar speelt het gruwelijke spel mee, maar slaat op zijn baas in als deze op een transport gestelde en met hem bevriende rabbijn mishandelt. Voor hij zelf de reis naar het Oosten begint, schrijft hij zijn ervaringen op.