In dit uitdagende boek beargumenteert Roger Scruton dat de wereld de grootste ellende te verduren heeft gekregen van de zelfverklaarde optimisten en idealisten, of ze nu links waren of rechts. Hij wil dat we hun idealen verwerpen en dat we ons afkeren van dit soort irrationele en verderfelijke excessen en ons heil zoeken bij een humaan pessimisme. Scruton meent dat de tragedies uit de geschiedenis van het Europese continent het gevolg zijn geweest van een onwaarachtig optimisme en van de misvattingen die daarmee verbonden waren. Scruton toont zich in dit boek een hartstochtelijk verdediger van de burgerlijke samenleving en de vrijheid. Hij laat zien dat het ware erfgoed van de Europese beschaving niet gelegen is in de valse vormen van idealisme die deze beschaving haast hebben vernietigd - en hij denkt dan vooral aan het nazisme, het fascisme en het communisme - maar in een cultuur van vergevingsgezindheid en ironie, die we vandaag de dag moeten beschermen tegen haar belagers. Het nut van pessimisme vormt een vurig pleidooi voor rede en verantwoordelijkheidsgevoel in een tijd van grote verandering.