Het tweede en meest omvangrijke deel van Monsieur Nicolas beslaat slechts een korte periode - van 1751 tot 1755 - maar wellicht het meest bepalende in het leven van Rétif de la Bretonne. Op zijn zestiende verlaat hij het door hem zo geliefde dorp Sacy, het toneel van zijn eerste onstuimige liefdes, en trekt hij naar Auxerre, waar hij bij de drukker Fournier - door hem Parangon genoemd - in de leer gaat en de basis legt voor zijn latere drukkers- en uitgeverscarrière. Ook in die leertijd blijven amoureuze perikelen zijn pad kruisen.