De ware roeping van Nederlandse vrijmetselaren is van rituele en filosofische aard. Ze moeten in principe weinig hebben van bemoeienis met aardse aangelegenheden als politiek, bestuur en maatschappij. Maar dat is niet altijd zo geweest. In de tweede helft van de negentiende eeuw raakten de Nederlandse vrijmetselaren in toenemende mate betrokken bij maatschappelijke problemen die het gevolg waren van de snelle industrialisatie en bevolkingsgroei. En de Amsterdamse loges liepen daarbij voorop. Tussen 1850 en 1900 groeide Amsterdam uit tot een wereld stad, met alle problemen van dien: armoede, honger, analfabetisme, ziektes, kinderarbeid enzovoort. Floor Meijer laat zien hoe deze misstanden de Amsterdamse vrijmetselaren brachten tot een herbezinning op de maçonnieke idealen. De loges kozen voor engagement en ondersteunden charitatieve initiatieven. De koerswijziging hing nauw samen met de veranderende samenstelling van de loges. Daar werden steeds meer burgers lid van die iets wilden doen voor hun stad en de samenleving, maar die niet welkom waren bij elitaire genootschappen of geen affiniteit hadden met religieuze verenigingen. Via deze logebroeders ontstonden ook dwarsverbanden met andere verenigingen en de politiek.