Wanneer de jonge Copperfield eenmaal kennis maakt met het leven buiten de besloten bescherming van tante Trotwood's welstand, vind hij – als in de ongelukkige jaren van zijn jeugd – veel wat hem niet bevalt. Maar de tijd van rustig geluk heeft hem gesterkt, en bij al zijn enthousiasme behoudt hij een innerlijk evenwicht dat Charles Dickens hem kon benijden. Wanneer meneer Wickfield's beheer het vermogen van tante Trotwood heeft verspeeld, gaat David zelf aan de slag en vertelt Dickens ons zijn eigen ervaringen als stenograaf en verslaggever. Gelukkig gaat menneer Spenlow ook failliet en worden daardoor Dora's hand en hart bereikbaar, voor zover althans de twee tantetjes het goed vinden. Maar Traddles weet met hen te praten en dus komt het in orde. Steerforth, de romantische held, volgt de roep van zijn duistere noodlot en brengt ongeluk over Em'ly en de Peggotty's. Uriah Heep toont zijn ware gedaante en wordt de kruiperige tyran waartoe hij voorbestemd was. David trouwt zijn Dora en verliest haar. Met een superieure schrijverskunst voert Dickens zijn verhaal dan naar het slot: de stormachtige dood van Steerforth, de ontmaskering van Heep (door Micawber!), de terugkomst ven kleine Em'ly, en tenslotte de terugkomst van David bij de vrouw die van het begin af de zijne is geweest, Agnes Wickfield. Daarmee besluit het boek dat meer dan welk ander geschreven is vanuit zijn diepste ervaring en gevuld met zijn innigste dromen.